Początki lekkoatletyki w Kraśniku Fabrycznym sięgają lat 50. W latach 1953-55 lekkoatleci Koła Sportowego „Stal” wielokrotnie wpisywali się na listę rekordzistów województwa, Rady Okręgowej Zrzeszenia „Stal” czy zwycięzców w Pucharze Miast. Brak szerokiej kadry zawodniczej spowodował, że pod koniec 1955 roku podjęto decyzję o zawieszeniu działalność sekcji. Przyczynił się do tego brak instruktorów, którzy propagowaliby lekkoatletykę wśród młodzieży szkolnej oraz wycofanie się starszych wiekiem zawodników z czynnego uprawiania sportu. Zawieszenie działalności sekcji wiązało się także z brakiem odpowiedniego sprzętu i małym zainteresowaniem rozwojem „królowej sportu” ze strony zarządu koła, który najwięcej uwagi poświęcał piłce nożnej. Po pewnym czasie próbowano reaktywować działalność sekcji. Pod koniec lat 50. zaczęto w Kraśniku Fabrycznym organizować imprezy lekkoatletyczne, by zachęcić młodzież do uprawiania tej dyscypliny sportu. Przeprowadzono spartakiadę pod hasłem „Szukamy talentów”, a zawody organizowano przed meczami piłki nożnej. Działania na dłuższą metę okazywały się bezowocne. Na początku lat 60. zarząd klubu czynił starania o zatrudnienie absolwenta Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego ze specjalnością la. Niestety, bezskutecznie.
Rozwój sekcji
W roku 1967 Wojewódzki Komitet Kultury Fizycznej zobowiązał zarząd klubu do reaktywowania w Kraśniku Fabrycznym sekcji la. W 1967 roku zatrudniono instruktorkę Danutę Godzinę, nauczycielkę wychowania fizycznego Liceum Ogólnokształcącego w Kraśniku Lubelskim. Godzina w latach 60. była zawodniczką czołowego klubu lekkoatletycznego Lubelszczyzny, Startu Lublin. Jej koronne dystanse to 400 i 800 metrów. Równie dobrze spisywała się w sprincie przedłużonym, na 200 m oraz w biegach przełajowych. Należała do lekkoatletycznej kadry województwa, z którą brała udział w meetingach międzynarodowych. Instruktorka szybko zrezygnowała z pracy w „Stali”.
W roku 1970 Polski Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki skierował na kurs instruktorski w Spale Mariana Sarnę, byłego wielokrotnego reprezentanta powiatu i województwa Zrzeszenia LZS w biegach krótkich, który po skończeniu kursu rozpoczął pracę w klubie. W tym samym roku klub zatrudnił drugiego szkoleniowca, Janusza Dziegdziarza, absolwenta AWF w Poznaniu. Obaj, w porozumieniu z klubem i Szkołą Podstawową nr 2 (obecnie nr 6), utworzyli w niej szkółkę lekkoatletyczną. Przystąpiono do naboru starszej młodzieży. Zajęcia odbywały się cztery razy w tygodniu.
Na efekty pracy nie trzeba było długo czekać. Już w roku 1971 młodzi zawodnicy sekcji brali udział w zawodach powiatowych, uzyskując niezłe wyniki. Janusz Wiśniewski ustanowił rekord powiatu w biegach na 5 i 10 km oraz zdobył mistrzostwo powiatu na 3 km. Obok Wiśniewskiego wyróżniającymi się biegaczami „Stali” byli: Stanisław Dudek, Tadeusz Ul, Jan Dworzecki. W biegach krótkich i średnich klub reprezentowali: Grażyna Wyka, Anna Cieślik, Jolanta Ekiert, Józef Ciempiel, Zdzisław Lewandowski, Mirosław Gałkowski, Bogdan Wójcicki i Wiesław Baran. Wyniki przez nich osiągane dawały szansę stworzenia drużyny, która mogłaby startować w lidze okręgowej. Poważny problem stanowił brak zawodników w konkurencjach rzutowych. „Życie KFWM” nr 1 z 1972 r. poruszyło tę sprawę, zwracając się z apelem do młodzieży pracującej o wstępowanie do sekcji la.
W lutym 1972 r. sekcja la „Stali” Kraśnik została przyjęta przez PZLA w poczet członków zwyczajnych oraz zgłoszona do rozgrywek o mistrzostwo ligi okręgowej. Objęcie sekcji jednolitym kalendarzem imprez umożliwiło udział w zawodach. Powołany zarząd sekcji opracował wspólnie z instruktorami szczegółowy plan pracy, który był ściśle realizowany. To wszystko spowodowało, że rok 1972 przyniósł szereg cennych wyników.
W zorganizowanych 5 marca 1972 r., na terenie Kraśnika Fabrycznego, mistrzostwach powiatu w biegach przełajowych w kategorii młodziczek wygrała Anna Cieślik, przed Bożeną Mazur i Mirosławą Kapicą (wszystkie „Stal”). W kategorii juniorek najlepsza okazała się Grażyna Wanatowicz, przed siostrą Małgorzatą (obie LZS Kraśnik), za nimi była Grażyna Wyka („Stal”). W biegu młodzików Krzysztof Rados był przed Stanisławem Wardą (obaj „Stal”). W biegu juniorów zwyciężył Wiesław Baran przed Stanisławem Gałusem (obaj „Stal”), w kategorii seniorów Janusz Wiśniewski („Stal”), przed Tadeuszem Madejem (niezrzeszony) i Ryszardem Skibą („Stal”).
Witold Bober, startujący 17 kwietnia 1972 roku w Puławach, w Mistrzostwach Okręgu Wojewódzkiej Komisji Związków Zawodowych, zdobył tytuł mistrzowski w skoku wzwyż, a Janusz Wiśniewski był drugi na 3000 m. Wartościowe wyniki innych zawodników pozwoliły „Stali” zająć IV miejsce w punktacji zespołowej.
W Mistrzostwach Okręgu młodzików Anna Cieślik zajęła III miejsce na 100 m i I miejsce na 200 m, Danuta Świąć I miejsce na 800 m. Obie zostały powołane do kadry spartakiadowej województwa. Reprezentowały również województwo na Ogólnopolskich Igrzyskach Młodzieży Szkolnej w Łodzi, zajmując w swoich konkurencjach punktowane miejsca. Anna Cieślik była VII w biegu na 200 m.
Młodziczka Danuta Świąć, startując w 1972 r. w biegu narodowym, uznawanym za mistrzostwa Polski, na dystansie 800 m zdobyła tytuł wicemistrzyni Polski.
Do wyróżniających się zawodników tego okresu należeli: Kazimierz Sławomir Kozak – mistrz powiatu na 200 i 400 m, Mirosław Gałkowski – mistrz powiatu na 100 m i skoku w dal, Roman Skiba – mistrz powiatu w rzucie oszczepem, Małgorzata Walczak – mistrzyni powiatu na 100 m oraz Bożena Mazur, Wanda Hamera i Stanisław Kloc. W zawodach ligowych, w 1972 r., młodzicy „Stali” zajęli IV lokatę, a juniorzy starsi III.
W listopadzie 1972 roku odbyło się zebranie sprawozdawczo-wyborcze sekcji, w trakcie którego wybrano władze. Kierownikiem sekcji został Aleksander Chmura, kierownikiem drużyny Stanisław Biały, a członkami zarządu sekcji: Wiesław Szymański i Mieczysław Kruk.
Rok 1973 przyniósł kolejne sukcesy zawodników sekcji la. Dobrym prognostykiem na przyszłość było to, że stale przybywało chętnych do uprawiania „królowej sportu”. Trener II klasy J. Dziegdziarz i instruktor M. Sarna robili wszystko, by wyselekcjonować jak najwięcej zdolnej młodzieży z kraśnickich szkół. Pod ich kierunkiem treningi odbywały się 6 razy w tygodniu, z udziałem 40 zawodników. Z tego grona jedna osoba miała II klasę sportową, 12 – III klasę a 4 – klasę młodzieżową. Treningom grupy zawodników, które odbywały się w godzinach popołudniowych, często przyglądali się mieszkańcy Kraśnika Fabrycznego, w tym także młodzież. Było to dodatkową zachętą dla zawodników do podnoszenia umiejętności.
Sezon lekkoatletyczny w 1973 roku rozpoczął się w pierwszą niedzielę marca. W tym dniu w Kraśniku Fabrycznym odbyły się biegi przełajowe, które wyłoniły siedmiu mistrzów powiatu. W kategorii młodziczek, na dystansie 500 metrów najszybsza okazała się Jadwiga Samonek przed Krystyną Filipczuk (obie „Stal”). Juniorki młodsze miały do pokonania 1000 metrów, wszystkie miejsca na podium zajęły zawodniczki „Stali”. Wygrała Danuta Świąć, przed Mirosławą Kapicą i Bożeną Łach. Rywalizację juniorek starszych wygrały zawodniczki z LZS Gościeradów, podobnie młodzików na dystansie 1500, przy czym II był Janusz Zieliński ze „Stali”. Najlepszym juniorem młodszym na dystansie 2000 metrów został Wojciech Kuśmierz, przed Henrykiem Wójcikiem (obaj „Stal”). Stanisław Krauz ze „Stali” wygrał natomiast rywalizację juniorów starszych na dystansie 3000 metrów. Seniorzy mieli do pokonania 5000 metrów i tę rywalizację zdominowali zawodnicy z Kraśnika Fabrycznego. Wygrał Ryszard Skiba, przed Robertem Łęckim i Wiesławem Baranem.
W pierwszym rzucie lekkoatletycznych mistrzostw ligi okręgowej, jakie odbyły się 27 marca 1973 r. w Kraśniku Fabrycznym, gospodarze wygrali 8 z 19 rozegranych konkurencji. W pozostałych byli na czołowych miejscach. Ostatecznie „Stal” zdobyła I miejsce w lidze okręgowej, wyprzedzając takie zespoły, jak: Motor Lublin, Avia Świdnik, Łada Biłgoraj i Huragan Międzyrzec.
Barwy „Stali” reprezentowali: Małgorzata Walczak i Elżbieta Wójtowicz (na 100 m); Anna Cieślik i Mirosława Kapica (na 200 m); Danuta Świąć i Bożena Mazur (na 800 m); Elżbieta Ekiert (skok wzwyż); Wanda Hamera (rzut oszczepem); Grażyna Martys i Jolanta Ekiert (skok w dal); Ewa Lewandowska i Wanda Hamera (pchnięcie kulą); Stanisław Kloc i Krzysztof Rados (100 m); Sławomir Kozak i Tomasz Sadurski (200 m); Zdzisław Lewandowski i Stanisław Warda (400 m przez płotki); Stanisław Gałus (800 m); Stanisław Kloc (skok w dal); Witold Bober (trójskok i skok wzwyż); Ryszard Koper (skok wzwyż); Krzysztof Koper (pchnięcie kulą); Zbigniew Winiarski i Zbigniew Szost (rzut oszczepem). Na początku marca 1973 r. Sławomir Kozak został powołany do kadry województwa lubelskiego i uczestniczył w zawodach lekkoatletycznych w Rumunii.
Kozak zdobył w 1973 r. dwa mistrzowskie tytuły podczas Mistrzostw Okręgu, w biegach na 200 i 400 m. Na tych samych zawodach jego koleżanki Danuta Świąć, w biegu na 800 m i Małgorzata Walczak na 100 m, zajęły II miejsca.
Okręgowy Związek Lekkoatletyki w Lublinie powołał w 1973 r. D. Świąć, A. Cieślik i B. Mazur oraz S. Kozaka do reprezentacji województwa. Danuta Świąć reprezentowała województwo na Przełajowych Mistrzostwach Polski, które odbyły się 1 kwietnia 1973 r. w Zalesiu k./Warszawy. Sławomir Kozak, jako mistrz okręgu na 200 i 400 m, reprezentował w roku 1973 Lubelszczyznę na OSM w Krakowie.
W roku 1973 sekcja odczuwała pewien zastój, jeżeli chodzi o najmłodszych lekkoatletów. Do zawodów ligowych nie wystawiano młodzików. Naboru w tej grupie wiekowej nie prowadzono, gdyż brakowało osoby, która mogłaby zająć się najmłodszymi zawodnikami. Rok 1973 zawodnicy sekcji zakończyli zdobyciem 10 klas sportowych: dziewięciu III klas i jednej II klasy. Wyróżnieniem dla sekcji było objęcie centralnym szkoleniem dwóch zawodników, Sławomira Kozaka i Marka Duszycy oraz włączenie ich do ścisłej kadry województwa. Wiązały się z tym konkretne dotacje dla klubu. Obok wymienionych sprinterów, w gronie zawodników sekcji, których talent rozwijał się i którzy stale poprawiali swoje wyniki byli: G. Wąsowska, M. Walczak, K. Rados i Z. Lewandowski.
Rok 1974
W sezonie 1974 lekkoatleci startowali w zawodach ligi okręgowej, zajmując V miejsce, w gronie 13 klubów. W tym okresie udało się zachęcić do uprawiania „królowej sportu” więcej młodzieży i klub wystawił zespół do ligi młodzików, który w końcowej klasyfikacji zajął III miejsce. W najmłodszej grupie wyróżniały się: Anna Gałuszkiewicz, Barbara Tomaszewska, Teresa Skorupa i Małgorzata Bębenek.
W 1974 r. kraśniczanie, poza startami ligowymi, uczestniczyli w licznych imprezach wyższych rangą, zajmując wysokie lokaty. Grażyna Wąsowska była IV w biegu na 100 m podczas Mistrzostw Okręgu juniorek starszych, a w mityngu międzynarodowym w Rumunii była III, w biegach na 100 i 200 m.
W 1974 roku Wąsowska powołana została do kadry spartakiadowej województwa lubelskiego. Marek Duszyca zajął V miejsce w biegu na 200 m w czasie Mistrzostw Polski juniorów młodszych w Poznaniu. Małgorzata Walczak na Międzynarodowym Mityngu w Lublinie była III na 100 m. Bożena Mazur na zawodach okręgowych juniorów zajęła IV miejsce na 400 m.
W 1974 roku Robert Łęcki został mistrzem i rekordzistą powiatu w rzucie oszczepem, osiągając wynik 54.70 m. Oszczepnik zajął w tym samym roku III miejsce w Mistrzostwach Województwa seniorów, rzucając 57,44 m.
Na Mistrzostwach Polski Federacji „Stal” w Gdyni, Danuta Świąć została wicemistrzynią w biegu na 400 m, na 800 była III. Ta sama zawodniczka biorąc udział w Spartakiadzie Szkół Przyzakładowych w Koninie zajęła III miejsce na 800 m i II miejsce w sztafecie 4×100 m, a podczas Mistrzostw Okręgu juniorów była IV na 800 m.
Sławomir Kozak, w udanym dla kraśnickiej lekkoatletyki roku 1974, był mistrzem Spartakiady Szkół Przyzakładowych w Koninie w biegu na 100 i wicemistrzem na 200 m. Na tych samych dystansach zwyciężył w trakcie Międzynarodowego Mityngu w Lublinie, a w zawodach o „Błękitną Wstęgę Wisły” w Puławach zajął I miejsce na 200 m. Brał też udział w mityngach w Mielcu i Rzeszowie, gdzie zajmował czołowe miejsca.
Rok 1974 stalowcy zakończyli zdobyciem jednej II klasy sportowej, ośmiu klas III i czterech klas młodzieżowych. Wojewódzka Federacja Sportu w Lublinie wysoko oceniła pracę szkoleniowca „Stali”, Mariana Sarny, prowadzącego zajęcia ze starszą grupą wiekową, przyznając mu II miejsce w województwie wśród trenerów prowadzących zajęcia z juniorami. Jego wychowankowie: Grażyna Wąsowska, Małgorzata Walczak, Sławomir Kozak, Marek Duszyca, Krzysztof Rados, Zdzisław Lewandowski stanowili ścisłą czołówkę województwa. Było to wynikiem rzetelnej pracy oraz ambicji szkoleniowca i zawodników.
Grupa prowadzona przez trenera Janusza Dziegdziarza nie mogła poszczycić się zbyt wieloma osiągnięciami. Przyczyną był brak systematyczności w treningach, spowodowany głównie kontuzjami zawodników.
Rok 1975
W roku 1975 trenerzy i zawodnicy rozpoczęli współpracę z nowym zarządem sekcji, której kierownikiem został Zdzisław Zapalski, wicedyrektor Zespołu Szkół Technicznych. Seniorzy walczyli o prymat w lidze okręgowej. Do ważniejszych startów sezonu należy zaliczyć udział Kozaka w Mistrzostwach Polski juniorów starszych w hali, odbywających się w Warszawie oraz Ogólnopolskim Mityngu w Łodzi, gdzie na 200 m zajął II miejsce, a na 100 m był III.
Młodzik Piotr Biały zaliczył w 1975 r. kilka udanych startów. W Puławach zdobył I miejsce w Mistrzostwach Województwa w biegach przełajowych oraz był IV w Mistrzostwach Województwa na 2000 m (Lublin) i Wojewódzkim Biegu Narodowym młodzików w przełajach.
W tym samym roku wielu zawodników zdobyło wyższe klasy sportowe. II klasę uzyskali: Marek Duszyca, Sławomir Kazimierz Kozak i Grażyna Wąsowska; III klasę: Bożena Mazur, Małgorzata Bębenek startująca w skoku wzwyż, Danuta Świąć, Piotr Biały, Stanisław Łańcucki, sprinter Krzysztof Rados.
W roku 1975, podczas Mistrzostw Polski Federacji Sportowej „Stal”, odbywających się w dniach 28-29 czerwca w Gdyni, najlepiej wypadli Marek Duszyca, który zdobył dwa tytuły mistrzowskie, w biegach na 100 i 200 m oraz Krzysztof Rados zdobywca, na tych samych dystansach, II i IV miejsca. Tytuł wicemistrzowski na 100 m uzyskała Grażyna Wąsowska.
W Międzynarodowym Mityngu Lekkoatletycznym w Ploeszti (Rumunia) Marek Duszyca wygrał w pięknym stylu bieg na 200 m, ustanawiając swój nowy rekord życiowy 22,00 sek. Od kolejnego sezonu Duszyca reprezentował barwy lubelskiego AZS-u, który występował w II Lidze LA.
opracował: Mirosław Sznajder
Źródła:
- Archiwalne wydania „Życia FŁT)
HISTORIA KRAŚNIKA FABRYCZNEGO 